Tag: บ้านประหยัดพลังงาน

พลังงาน ถือเป็นสิ่งที่มีค่าและมีความจำเป็นต่อการดำรงชีวิตประจำวันของเราทุกคนไม่ว่าจะเป็นพลังงานน้ำ พลังงานน้ำมัน พลังงานไฟฟ้า ซึ่งความต้องการใช้พลังงานมีอัตราที่เพิ่มมากขึ้นทุก ๆ ปี ในขณะที่พลังงานต่าง ๆ มีอยู่อย่างจำกัด ดังนั้น วิธีการประหยัดพลังงานซึ่งทำได้ทุกแห่งไม่ว่าจะในบ้าน ในรถยนต์ ในโรงเรียน และในสถานที่ทำงาน แต่ปัญหาอยู่ที่ว่าเราจะทำอย่างไรถึงจะช่วยกันประหยัดพลังงานของชาติให้เพียงพอต่อความต้องการใช้ของทุกคนได้ ต่อไปนี้เป็นคำตอบถึงวิธีการประหยัดพลังงานอย่างง่าย ๆ ที่ทุกคนสามารถทำได้

บ้านประหยัดพลังงานของเมืองไทย ที่เจ้าของบ้านทั่วไปสามารถจะก่อสร้างเพื่ออยู่อาศัยได้ กำลังจะพัฒนาขึ้นไปอีกระดับ จากเดิมเมื่อสักประมาณ 15 -20 ปีก่อน ที่มีอยู่ด้วยกัน 2 แนวทาง คือ บ้านที่ใช้พลังงานไฟฟ้าน้อยที่สุด หรือไม่ใช้พลังงานเลย อีกแนวทางที่พัฒนาขึ้นไปก็คือ บ้านที่ใช้พลังงานไฟฟ้าอย่างมีประสิทธิภาพ หรือใช้แล้วใช้ให้คุ้มค่า และเมื่อเทคโนโลยีมีการพัฒนาจนมีราคาที่ไม่แพงเกินไปและรัฐให้การส่งเสริมสนับสนุน โดยเฉพาะระบบผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์

แต่เมื่อสภาพแวดล้อมบางพื้นที่เปลี่ยนไป เช่น พื้นที่ในเมือง มีแต่ตึกแออัด ไม่มีที่โล่งและต้นไม้มีแต่ถนน การจะเปิดบ้านให้โล่งเพื่อรับลมก็จะเกิดปัญหาเพราะมีแต่ฝุ่นและควันรถ เป็นผลให้จำเป็นต้องปิดหน้าต่างแล้วเปิดแอร์เพื่อปรับอากาศที่ต้องใช้พลังงาน ดังนั้นบ้านจึงต้องออกแบบให้มีการรั่วซึมของอากาศน้อย ใช้วัสดุที่ช่วยป้องกันความร้อนไม่ให้เข้าสู่ภายในบ้าน เช่น ใช้ฉนวนกันความร้อนมาเสริม หรือใช้กระจกที่มีสมบัติป้องกันความร้อนได้ดี เพื่อให้การใช้พลังงาน (ในการปรับอากาศ) มีประสิทธิภาพ แนวทางนี้ภาษาวิชาการเรียกว่าเป็นบ้านแบบ แอคทีฟซิสเต็ม (Active System) อย่างไรก็ตาม บ้านในแนวทางนี้ก็ยังต้องออกแบบวางตัวบ้านให้สอดคล้องกับทิศทางแดดลม เพราะหากบ้านหลังใดออกแบบไม่ดี หันทิศทางไม่ถูกต้อง ปล่อยให้แดดส่องเข้ามาภายในบ้านเกิดเป็นความร้อนสะสมกักเก็บไว้ภายใน ผลก็คือร้อน และยิ่งร้อนมากขึ้นหากติดฉนวนทั้งบ้านโดยที่ไม่ได้รับการออกแบบที่ดี เพราะฉนวนกันความร้อนที่เราหวังจะให้กันความร้อนเข้า ก็จะกลายเป็นตัวกันไม่ให้ความร้อนระบายออก เมื่อเปิดแอร์ก็จะสิ้นเปลืองทั้งพลังงานและค่าไฟ

สองแนวทางแรกนี่เป็นแนวทางพื้นฐานที่ต้องคำนึงถึงและนำไปใช้ในบ้านทุกหลัง บ้านประหยัดพลังงานที่ผ่านมาส่วนใหญ่ก็เป็นการประยุกต์ใช้สองแนวทางข้างต้นผสมผสานกันนั่นเอง

เนื่องจากอากาศร้อนขึ้นทุกวันในปัจจุบัน ฤดูกาลเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม อีกทั้งยังมีการเกิดอุทกภัยต่างๆ ซึ่งสร้างความเสียหายแก่ชีวิตและทรัพย์สินเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะการใช้พลังงานในอาคารสูงขึ้น คอนโดต่างๆ และบ้านเรือนที่ต้องใช้พลังงานส่วนใหญ่กับเครื่องปรับอากาศ เครื่องทำความเย็น ทำให้อนาคตยิ่งขาดแคลน พลังงานมากขึ้น

ดั้งนั้นจำเป็นต้องหันมาช่วยกันอนุรักษ์พลังงาน ในอาคาร หรือสถานที่ต่างๆ โดยเฉพาะบ้านซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการดำรงชีวิตควรนำหลักการประหยัดพลังงานมาใช้ร่วมกับเซลล์แสงอาทิตย์ เพราะนอกเหนือไปจากการประหยัดพลังงานแล้วยังสามารถใช้พลังงานไฟฟ้าจากแสงอาทิตย์ได้อีกด้วย ซึ่งเทคโนโลยีที่นำมาใช้ในการสร้างบ้านประหยัดพลังงานได้แก่
1. หลังคา Shingles Roof ที่แตกต่างจากหลังคาทั่วไปคือป้องกันความร้อนจากแสงอาทิตย์มีน้ำหนักเบากว่าหลังคาโดยทั่วไป คงทน และมีความสวยงามเข้ากับธรรมชาติได้อย่างดี
2.กระจก Heat Stop เป็นกระจกฉนวนภายในช่องว่างระหว่างกระจกเคลือบด้วยสารที่มีสภาพการแผ่รังสีต่ำทำหน้าที่ป้องกัน ความร้อนความชื้นจากอากาศภายนอกเข้าตัวบ้าน
3.ผนัง EIFS เป็นระบบเคลือบกันความร้อน และความชื้นด้านภายนอกอาคารโดยตรง
ซึ่งบ้านที่มีแนวความคิดในการออกแบบอย่างนี้จะมุ่งเน้นการประยุกต์ใช้ระบบธรรมชาติผสมผสานกับการใช้ระบบการประหยัดพลังงานเพิ่มเติม เพื่อให้ผู้อยู่อาศัยมีคุณภาพชีวิตที่ดี ซึ่งจะเป็นรูปแบบของบ้านพักอยู่อาศัยที่เหมาะสมกับการอยู่อาศัยในเขตเมือง และบริเวณโดยรอบบ้านมีพื้นที่พอเพียงที่จะสร้างสภาพแวดล้อมธรรมชาติที่ดี ในการออกแบบบ้านประหยัดพลังงานที่ดี จึงจำเป็นต้องอาศัยแนวความคิดตามหลักธรรมชาติมาใช้ร่วมกันในการสร้างและรักษาสภาวะภายในบ้านให้น่าอยู่และสบายได้โดยใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพจึงเหมาะอย่างยิ่งสำหรับเศรษฐกิจและสังคมปัจจุบัน
ฉะนั้นการให้ความสำคัญกับเรื่องการประหยัดพลังงานและการใช้วัสดุที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมยังสามารถช่วยลดค่าใช้จ่ายได้เป็นอย่างดีแล้วยังสร้างความสบายให้กับผู้อยู่อาศัย ซึ่งบ้านในรูปแบบอนุรักษ์พลังงงานตามแนวคิดธรรมชาติ จะช่วยให้บ้านเย็นลง ทำให้ลดการใช้พลังงานของเครื่องทำความเย็น แอร์ พัดลม อย่างมาก ซึ่งการติดตั้งSOLAR CELL เพื่อผลิตพลังงาน มาใช้ในบ้าน หรืออาคารจะทำให้ประหยัดค่าใช้จ่ายลงอีกด้วย และอาจจะไม่ต้องพึ่งพาระบบพลังงานไฟฟ้าจากสายไฟดังนั้นการนำSOLAR CELLมาใช้ถือได้ว่าเป็นแนวคิดใหม่ของการอนุรักษ์พลังงานที่ยั่งยืนได้ในอนาคต

บ้านนับเป็นปัจจัยสำคัญในการดำรงชีวิต ซึ่งถือว่าเป็นปัจจัย 4 ที่ทุกคนต่างให้ความสำคัญ แต่ยิ่งไปกว่านั้นพลังงานก็ถือเป็นปัจจัยที่มีความสำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน

หากพูดถึงการใช้พลังงานภายในบ้านอาจมาจาก 3 กรณีหลัก คือ การใช้เครื่องปรับอากาศระบบแสงสว่าง รวมถึงเครื่องใช้ไฟฟ้าอื่น ๆ ซึ่งการออกแบบบ้านประหยัดพลังงานทำให้นึกถึงบ้านทรงไทยในอดีต เพราะสมัยก่อนไม่มีไฟฟ้าใช้และต้องอาศัยธรรมชาติสภาพแวดล้อม มาช่วยทำให้บ้านเย็นสบาย ด้วยหลักวิธีการออกแบบที่มีระเบียงเปิดโล่งมีใต้ถุนเปิดโล่งรับลม และมีส่วนที่ช่วยบดบังแดดในบางจุด ให้ความร่มรื่นเย็นสบายได้ตลอดทั้งปี ในปัจจุบันการปลูกบ้านจะใช้วัสดุการก่อสร้างที่เป็นอิฐ ปูน มากกว่าไม้ รูปทรงโมเดิร์นมีความเป็นสมัยใหม่ตามยุคบ้านทรงไทยที่สวยและมีดีไซน์เป็น เอกลักษณ์ค่อย ๆ ลดจำนวนลงเมื่อยุคสมัยเปลี่ยนแปลงไปเทคโนโลยีเป็นปัจจัยสำคัญในการดำรงชีวิต ที่รีบเร่งของคนปัจจุบัน การสร้างบ้านอาศัยเทคโนโลยีสมัยใหม่เข้ามาทดแทนไม้ที่หายากและมีราคาแพง

แต่การออกแบบในปัจจุบันผู้ออกแบบหรือสถาปนิกหลายคนได้นำเอาหลักแนวความคิด บ้านทรงไทยในอดีตมาประยุกต์ใช้กับการออกแบบเพื่อให้เกิดการประหยัดพลังงาน แต่แฝงไปด้วยกลิ่นอายของความเป็นไทยอยู่บ้างโดยคำนึงถึงหลักการประหยัด พลังงานทั่วไป เช่น การดูสภาพแวดล้อมการดูทิศทางลม ทิศทางแดด รวมถึงการใช้เทคโนโลยีเพื่อช่วยให้ประหยัดพลังงาน ไม่ว่าจะเป็น อิฐมวลเบา ฉนวนกันความร้อน กระจกเขียวตัดแสง

ปัจจุบันตลาดบ้านประหยัดพลังงานนั้นมีหลาย ๆ บริษัท เริ่มหันมาให้ความสนใจกับการออกแบบบ้านประหยัดพลังงานมากขึ้น บางบริษัทออกแบบบ้านใหม่เฉพาะกลุ่มสำหรับผู้ที่สนใจบ้านประหยัดพลังงาน แต่เนื่องจากธุรกิจรับสร้างบ้านบางบริษัทเพิ่งเข้ามาทำการตลาดบ้านประหยัดพลังงาน จึงยังไม่ได้มีการเก็บข้อมูลไว้อย่างชัดเจน แต่เมื่อดูจากปัญหาพลังงานที่มีมากขึ้นและพลังงานมีราคาสูงขึ้น ส่งผลให้ความต้องการของลูกค้ามีมากขึ้น คาดว่าตลาดบ้านประหยัดพลังงานน่าจะมีการเติบโตอย่างต่อเนื่องในอนาคต ที่ผ่านมาบ้านประหยัดพลังงาน เข้าถึงประชาชนได้เฉพาะกลุ่มเท่านั้น เนื่องจากขาดการประชาสัมพันธ์ที่มากพอ และยังมีความเข้าใจในเรื่องของบ้านและการเลือกใช้วัสดุไม่เพียงพอ คิดว่าการสร้างบ้านประหยัดพลังงานนั้นมีต้นทุนสูง โดยเฉพาะผู้ประกอบการเองก็ยังมีความเข้าใจในเรื่องของบ้านประหยัดพลังงานยังไม่ดีพอเช่นกัน ตั้งแต่การออกแบบบ้าน การวางฟังก์ชั่นภายในบ้านการกำหนดวางตัวอาคารให้เหมาะสมกับทิศ รวมทั้งการเลือกใช้วัสดุที่เหมาะสม

 

ปัจจุบันสภาพภูมิอากาศในบ้านเรานับวันยิ่งแปรปรวนขึ้นแทบทุกวันและปัญหาที่หนัก สุดสำหรับคนไทย ก็คืออากาศที่ร้อนและร้อนมาก ดังนั้นจึงทำให้แต่ละคนจำเป็นต้องพึ่งพาเครื่องใช้ไฟฟ้าประเภททำความเย็น อย่างเครื่องปรับอากาศ ซึ่งกลายเป็นปัจจัยสำคัญกับการทำกิจวัตรประจำวันในที่พักอาศัยและอาคารสถาน ที่ต่าง ๆ อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้แต่ความสบายของมนุษย์กำลังกลายเป็นสิ่งที่ทำลายสิ่งแวดล้อมรอบ ๆ ตัวเรา ตราบใดที่มีอัตราการขยายตัวของการใช้เครื่องปรับอากาศก็เท่ากับเพิ่มจำนวน ของการทำลายชั้นบรรยากาศของโลกให้ร้อนขึ้นไปอีก

ปัจจุบันนี้สภาวะความตื่นตัวของการช่วยกันประหยัดพลังงานหรืออนุรักษ์พลังงานในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อให้สิ่งแวดล้อมของโลกเสื่อมโทรมน้อยลง และช่วยประหยัดทรัพยากรธรรมชาติมากขึ้น เริ่มเป็นที่ยอมรับกันอย่างกว้างขวางมากขึ้น เช่นเดียวกันกับคนรัก บ้าน ที่กำลังคิดจะสร้างบ้านค่ะ หลาย ๆ คนก็เริ่มที่จะใส่ใจในรายละเอียดเพื่อช่วยให้เราสามารถประหยัดพลังงานที่จะต้องสิ้นเปลืองภายในบ้านเรากันมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของการเลือกใช้วัสดุสร้างบ้าน หรือแม้แต่การคิดค้นหาวิธีที่จะปรับรูปแบบการใช้ชีวิตภายในบ้านให้เหมาะสมกับการช่วยลดการใช้พลังงานสิ้นเปลือง

บ้านพักอาศัยเป็นหนึ่งในปัจจัยพื้นฐานของมนุษย์ แต่บ้านหลายหลังถูกสร้างโดยลืมนึกถึงสภาพภูมิอากาศที่บ้านตั้งอยู่ ใช้วัสดุไม่เหมาะสม รวมถึงการอยู่อาศัยอย่างไม่สอดคล้องกับเมืองร้อน ทำให้ต้องปรับอากาศภาพในบ้าน ซึ่งเป็นการสิ้นเปลืองพลังงานและทำให้ค่าใช้จ่ายสูงขึ้น หนทางที่จะลดการใช้พลังงานในบ้านพักอาศัย คือ ปรับวิถีชีวิต พฤติกรรม และบ้านเรือนให้สามารถอยู่อาศัยได้สบาย โดยมีการใช้พลังงานน้อยที่สุด หรือหากต้องใช้พลังงาน ก็ใช้อย่างมีประโยชน์ มีประสิทธิภาพมากที่สุด ทั้งสองแนวทางนั้น ควรทำควบคู่กันไป

ความหมายของบ้านประหยัดพลังงานจริง ๆ แล้วคืออะไร บ้านประหยัดพลังงาน ก็คือ บ้านที่ใช้พลังงานน้อย โดยที่ยังคงสามารถรักษาและควบคุมสภาวะน่าสบายตลอดจนคุณภาพชีวิตภายในบ้านไว้ได้อย่างดียิ่ง คือครบถ้วนทั้งการอยู่อาศัย อยู่สบาย และประหยัดพลังงานนั่นเองน่ะนะคะ ทั้งนี้ การสร้างหรือปรับปรุงบ้านให้เป็นบ้านประหยัดพลังงานนั้น สามารถทำได้สองวิธีใหญ่ ๆ ก็คือ
1. ปรับปรุงในส่วนของตัวบ้านเอง เช่น การเลือกใช้วัสดุสร้างบ้านที่ช่วยให้มีการใช้พลังงานสิ้นเปลืองในบ้านน้อยลง การป้องกันสภาวะอันไม่น่าสบายภายนอกบ้านให้เข้าสู่ภายในบ้านให้น้อยที่สุด เป็นต้น
2. ปรับปรุงสิ่งแวดล้อมนอกตัวบ้าน เช่น การปลูกต้นไม้ ทำสวน หรือการปรับปรุงภูมิทัศน์ที่จะช่วยเพิ่มความอยู่สบายให้กับผู้อยู่อาศัยภายในบ้าน เป็นต้น

 

พลังงงานทางเลือกนี้โดยทั่วไปอาจจะมองว่าเป็นเรื่องไม่จำเป็นที่ต้องทำ

เพราะพลังงานไฟฟ้า แก๊ส หรือน้ำมัน มีให้บริการอยู่ทั่วไป และตัวอย่างชุมชนที่มีการใช้พลังงานทางเลือกเป็นเพราะไฟฟ้าเข้าไปไม่ถึง หรือไม่สามารถซื้อแก๊สมาใช้ได้สะดวกนักเนื่องจากอยู่ห่างไกลจากชุมชน แต่ในอนาคตน้ำมันและแก๊สปิโตเลียมจะต้องหมดไป และโรงงานผลิตไฟฟ้าก็อาจจะไม่สามารถผลิตไฟฟ้าได้เพียงพอกับประชากรที่เพิ่มมากขึ้น ลองวางแผนล่วงหน้าไว้ก็ไม่เสียหลาย สำหรับอาคารและบ้านอยู่อาศัยอนุรักษ์พลังงาน เป็นสิ่งหนึ่งที่ช่วยรณรงค์ส่งเสริมผู้ประกอบการบ้านจัดสรรให้เห็นความสำคัญและจัดทำบ้านจัดสรรอนุรักษ์พลังงาน พร้อมกระตุ้นจิตสำนึกให้แก่ผู้บริโภคในการเลือกซื้อบ้านจัดสรรที่ให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์พลังงาน

แนวความคิดการออกแบบบ้านประหยัดพลังงาน

1. การพิจารณาเลือกระบบที่มาใช้ภายในอาคาร คือการเลือกสรรวัสดุที่มีค่ากักเก็บความร้อนและความชื้นน้อย เช่น วัสดุผิวมัน วัสดุที่มีน้ำหนักเบาไป พร้อมกับการเลือกใช้เครื่องเรือนเท่าที่จำเป็นและเลือกใช้ชนิดที่มีน้ำหนักเบาและไม่ดูดความชื้นด้านอุปกรณ์ควรใช้ที่มีประสิทธภาพสูงและใช้พลังงานน้อย
2. อาคารที่พึงปรารถนา โดยตัวบ้านที่ออกแบบตามแนวคิดข้างต้นก็ยังไม่สามารถควบคุมสภาวะแวดล้อมภายในได้อย่างสมบูรณ์ ซึ่งอาจหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่ต้องใช้เครื่องปรับอากาศ แต่การออกแบบบ้านตามแนวคิดดังกล่าวก็จะใช้เครื่องปรับอากาศเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
3. การเลือกใช้ตัวแปรที่เกี่ยวข้องกับที่ตั้งอาคาร คือการใช้ตัวแปรต่างๆที่เกี่ยวข้องกับที่ตั้งอาคารเพื่อทำให้สภาพแวดล้อมของบ้านเย็นลงกว่าเดิม
4. การเลือกที่ตั้งและทิศทางของอาคาร คือการสร้างสรรค์สภาพแดวล้อมให้เย็นเพื่อลดความแตกต่างระหว่างอุณหภูมิภายใน และภายนอก ซึ่งก็คือให้ตัวบ้านสามารถสกัดกั้นความร้อนจากภายนอกได้มากที่สุด ซึ่งรวมถึงการออกแบบช่องเปิดและการควบคุมการรั่วซึมของอากาศ
5. การพิจารณาออกแบบและเลือกระบบเปลือกอาคาร คือการเลือกระบบผนังที่สามารถป้องกันความร้อนและความชื้นได้ดี เพราะวัสดุแต่ละชนิดที่ใช้เมื่อนำมาวิเคราะห์แล้วจะพบว่ามีความแตกต่างกันมาก

การใช้พลังงานทางเลือกจากพลังงานแสงอาทิตย์ ลม น้ำ และแก๊สชีวภาพ

โดยมีแผงโซลาร์เซลล์บนหลังคาบ้านมีกังหันลมตั้งในบ้านสำหรับเก็บพลังงานไว้ในแบตเตอร์รี่เพื่อใช้เป็นพลังงานไฟฟ้าภายในบ้าน ในหมู่บ้านที่มีทุ่งโซลาร์เซลล์และทุ่งกังหันลมของชุมชนที่จะแจกจ่ายไฟฟ้าให้คนในหมู่บ้านของตนเอง ซึ่งจะมีพลังไฟฟ้าพอที่จะใช้เปิดเครื่องปรับอากาศได้ พลังงานจากลมสำหรับชุมชนเมืองอาจจะใช้ได้ไม่เต็มที่หรืออาจจะใช้ไม่ได้ เพราะอาคารบ้านเรือนบังกระแสลมและไม่สามารถหมุนใบพัดได้ ส่วนพลังน้ำจะใช้ได้กับแม่น้ำที่ไหลแรงหน่อย ถ้าเป็นในบ้านที่สามารถใช้พลังงานลมและน้ำได้ ตัวกังหันน้ำและกังหันลมสามารถสูบน้ำขั้นมาใช้ในการเกษตรได้และปั่นไฟเก็บไว้ในแบตเตอร์รี่ได้ ส่วนแผงรับพลังงานแสงอาทิตย์บนหลังคาก็เก็บไฟฟ้าไว้ในแบตเตอรี่เช่นกัน ซึ่งเป็นเรื่องที่คนทั่วไปทราบกันอยู่แล้ว